”Als ik er maar vanaf kan blijven dokter, dan gaat het allemaal wel. Maar als ik eenmaal ben begonnen met mijn oor schoon te peuteren, lijkt het alsof de jeuk alleen maar toeneemt.”
Veel consulten beginnen op deze manier, en het schoonmaken van de oren is een terugkerend ritueel bij veel mensen. Niet dat het altijd nodig is – vaak gaat het maar om kleine beetjes oorwas in de gehoorgang. Toch is het idee wijdverbreid dat je oren ”schoon moeten zijn.” Maar wist je dat oorwas in je gehoorgang zit zoals Tectyl onder een auto of als boenwas op een antieke kast? Oorwas beschermt de huid van je uitwendige gehoorgang en zorgt voor een licht zure omgeving waarin bacteriën slecht gedijen. Als je oorwas structureel laat verwijderen, raakt de huid van je gehoorgang onbeschermd, waardoor die juist sneller kan gaan ontsteken. Bovendien levert schoonmaken nauwelijks gehoorwinst op. Alleen als je gehoorgang helemaal is dichtgeplamuurd met oorwas kan er gehoorverlies optreden, maar meestal blijft er nog een klein gaatje open waardoor het geluid naar binnen kan. Als je op oudere leeftijd slechter gaat horen, wordt er vaak snel naar de oorspuit gegrepen. Maar KNO-artsen maken oren alleen schoon om zelf beter naar het trommelvlies te kunnen kijken – niet zodat jij beter kunt horen.
Toch kan het gebeuren dat je plotseling gehoorverlies ervaart door een teveel aan oorwas. Bijvoorbeeld omdat tijdens het douchen de oorwasprop door het water opzwelt en dan acuut je gehoor verslechtert. Dan raakt je gehoorgang ineens helemaal verstopt. Bij ouderen is dit de meest voorkomende oorzaak van plotseling gehoorverlies. Gehoorverlies door beschadiging van het binnenoor is meestal een sluipend proces, en daar helpt een schoonmaakbeurt niet tegen.
Draag je een hoortoestel, dan kun je nadeel ondervinden van het oorstukje in je oor. De huid van je gehoorgang heeft namelijk een zelfreinigend vermogen. De buitenste huidlaag schuift langzaam van binnen naar buiten en neemt zo oorwas mee richting je oorschelp. Het oorstukje kan dit proces vertragen, waardoor er meer oorwas ophoopt. In dat geval is een reiniging wél nodig, zeker omdat je toestel anders sneller gaat fluiten of piepen. Er zijn genoeg middelen voor beschikbaar, maar soms vindt je audicien het beter om je oren door de KNO-arts te laten reinigen. Die maakt je oor dan onder een microscoop nauwkeurig schoon, en meestal is het fluiten van je hoortoestel daarna direct verholpen.
